Weerstand kent vele vormen en oorzaken. Omdat het subjectief van aard is is kunnen alle vormen van gedrag weerstand oproepen. We nemen ze hier met je door!
Bij een langdurig trainingstraject van een team met problemen werd al snel duidelijk dat een iemand in het team coaching nodig had. Het ging om een techneut die in de interactie met z’n collega’s puur op de inhoud zat. Hij had geen oog voor het expressieve en relationele aspect van communicatie. Dat zorgde voor een aantal problemen in het team. Het team vond hem onaardig, star, afstandelijk en zijn gedrag riep weerstand op. Toen hij een keer kritiek gaf op het werk van een collega escaleerde dit. Het team was klaar met hem.
Wat is (psychologische) weerstand eigenlijk?
We doelen hier op een vorm van frustratie die wordt opgeroepen door het gedrag van de ander. Het blijft persoonlijk, maar dat psychologische weerstand bestaat is een ding wat zeker is.
Hoe wordt weerstand opgeroepen?
Omdat het subjectief van aard is is kunnen alle vormen van gedrag weerstand oproepen. Voordat we dieper op weerstand ingaan, noemen we eerst een aantal klassiekers.
- Iemand niet aankijken tijdens het praten.
- Zuchten, steunen, kreunen of smakken.
- Te dichtbij komen.
- Telkens de neus ophalen.
- Een veel te slappe hand geven.
- Traag en monotoon praten.
- Praten met lange tussenpauzes.
- Veelvuldig ‘uh’ zeggen.
- Of het zuigen van lucht door de tanden na ieder statement.
Het mag duidelijk zijn dat er vele vormen van gedrag zijn die storend kunnen zijn voor de ander. We gaan nu verder op weerstand in.
Dwingende taal
Het woord ‘moeten’ roept weerstand op bij mensen omdat het dwingende taal is. Je draagt iemand iets op. Mensen houden doorgaans van hun vrijheid en willen graag zelf bepalen wat ze doen. Door dwingende taal te gebruiken, ontneem je de ander de vrijheid/autonomie.
Ter verantwoording roepen
De ‘waarom?’ vraag kan al snel als aanvallend worden ervaren. Een aanval roept nu eenmaal een verdediging op als reactie. En dat is ook de oorzaak van de klassieke verdedigingsreactie bij het feedback geven. Het is goed om je te realiseren dat doorgaans de ‘waarom?’ vraag niet zomaar gesteld wordt. Los van nieuwsgierigheid en interesse zal het vaker wel dan niet negatief zijn. Als er niets aan de hand is, waarom zou anders iemand je ter verantwoording roepen?
Diskwalificeren
Een diskwalificerende opmerking is een opmerking die de vaardigheden in twijfel trekken of de persoon in diskrediet brengen.
‘We weten allemaal dat jij geen fatsoenlijke offertes kan maken! Laat dat maar aan mij over.’
Het kan ook subtieler gaan; Je zegt bijvoorbeeld tegen een collega dat je deze taak wel even bij een ander onderbrengt. Dat kan ook al worden opgevat als diskwalificering van de desbetreffende collega. Je verkiest een anders kwaliteiten boven de collega waar je tegen spreekt.
Stopwoorden
Stopwoorden kunnen ook weerstand oproepen. Hier een aantal voorbeelden:
Zeg maar
Ja toch?
Ow is dat zo?
Begrijp je?
Weet je wat het is
Je meent het
Onduidelijkheid creëren
Uitspraken van je collega in twijfel trekken creëert onduidelijkheid. Zwakke uitspraken doen ook, ‘we gaan het proberen’ ‘misschien lukt het ja’. Wat mensen liever horen is 'laten we dat doen', 'we zullen er zijn', 'het gaat ons lukken!'
Negativiteit
Mensen die altijd de mindere kant van alles benadrukken, roepen weerstand op bij hun teamleden. Als het glas altijd halfleeg is dan krijgt niemand energie van je. Klagen, zeuren en praten over ‘hoe goed het vroeger was’, zijn allemaal zaken die daarbij horen.
Overdracht
Het kan ook zo zijn dat de persoon die weerstand bij je oproept op iemand uit je verleden lijkt. Dit noemen we overdracht, het is een projectie van gevoelens, wensen en verwachtingen uit een eerdere relatie op een ander persoon. Het probleem kan dus ook bij jezelf liggen.
Jouw valkuil is mijn allergie
Je kwaliteit heeft ook altijd een valkuil zoals het kernkwadrant hieronder duidelijk maakt.
Het is mogelijk dat de allergie van jezelf (die voortkomt uit je kwaliteit) de valkuil is van de ander zijn kwaliteit. Ter verduidelijking hieronder de afbeelding. Het gaat hier om twee kernkwadranten die over elkaar heen zijn gelegd.
Conclusie
Weerstand kent vele vormen en oorzaken, maar is altijd subjectief en word daarmee bepaald door de persoon die zich stoort aan de ander. Als je minder weerstand op wil roepen bij anderen tijdens de samenwerking zijn daar verschillende tips en trucs voor. Ken je iemand die daar wel wat hulp bij kan gebruiken. Dan helpen wij je daar graag bij. Wil je een keer vrijblijvend bomen over een casus? Neem dan contact op met ons!